IBAN, SEPA, DCC – co oznaczają te skróty? Czym różni się pharming od phishingu? Kim jest słup oraz cracker? Wyjaśnienie tych i innych terminów znajdziesz poniżej.

‍ 3D SECURE – usługa umożliwiająca realizację płatności internetowej z wykorzystaniem karty płatniczej z zastosowaniem silnego uwierzytelniania (np. jednorazowe hasło SMS, autoryzacja mobilna, dane biometryczne).

ADRES IP (Internet Protocol) – unikalny ciąg liczb oddzielony kropkami, który identyfikuje każdy komputer w sieci.

AUTORYZACJA TRANSAKCJI PŁATNICZEJ – oznacza zgodę płatnika na realizację transakcji płatniczej. Proces niezbędny m.in. do realizacji przelewu w bankowości elektronicznej. Można dokonać jej różnymi metodami w zależności od wyboru metody autoryzacji transakcji.  Narzędzia autoryzacji operacji są niezbędne przy obsłudze konta i zabezpieczają wykonywane na nim operacje. Banki oferują różne sposoby autoryzacji jak np. kody z wiadomości SMS, autoryzacja mobilna, Token, karta kodów jednorazowych.

BOT – program wykonujący czynności w zastępstwie człowieka. Korzystają z niego wyszukiwarki do indeksowania stron. Może jednak służyć do przejmowania kontroli nad komputerami, przeprowadzania ataków czy też kradzieży danych.

CLICKBAIT – przynęta na kliknięcia. Jest to link, który zachęca do kliknięcia. Zwykle odnosi się do stron z z tytułami „clickbait”, aby zwrócić uwagę użytkowników i uzyskać więcej wyświetleń.

CRACKER – osoba łamiącą zabezpieczenia w celu dokonania przestępstwa.

DANE BIOMETRYCZNE – dane takie jak odcisk palca, wizerunek twarzy, obraz tęczówki, barwa głosu, będące zapisem indywidualnych cech osoby umożliwiające ustalenie jej tożsamości.

DCC (Dynamic Currency Conversion) – usługa dynamicznej wymiany walut, która pozwala wybrać, w jakiej walucie chcesz zapłacić za zakupy lub wypłacić pieniądze. Dzięki niej możesz np. zapłacić za we Włoszech nie w EUR, a w PLN.

DEEPFAKE – pochodzi od dwóch angielskich zwrotów: deep learning (głębokie uczenie) oraz fake (fałsz, podróbka). I już to dobrze tłumaczy, czym jest deepfake – obróbką dźwięku i obrazu, która ma na celu utworzenie fałszywych obrazów i dźwięków przy użyciu technik z zakresu sztucznej inteligencji.

DOSTAWCA USŁUG INTERNETOWYCH (ISP) – firma, która łączy komputery z Internetem za opłatą.

E-COMMERCE – kupowanie lub sprzedaż przez Internet, zwykle ze strony internetowej.

ELIXIR – to elektroniczny system rozliczeń międzybankowych realizowanych w polskich złotych (PLN). W dni robocze odbywają się trzy sesje rozliczeniowe, co umożliwia szybkie i sprawne przekazywanie środków pieniężnych między rachunkami w różnych bankach w Polsce. W weekendy przelewy nie są realizowane. Więcej o przelewach Elixir dowiesz się tutaj, zobacz także przykłady takich przelewów.

IBAN – Międzynarodowy standard numeracji rachunków bankowych stworzony do obsługi płatności głównie w Unii Europejskiej.

MALWARE – skrót od „złośliwego oprogramowania”. Programy, które uszkadzają komputer (wirusy), kradną dane osobowe (oprogramowanie szpiegujące), wyświetlają niechciane reklamy (oprogramowanie reklamowe) lub narażają komputer na ataki hakerów (koni trojańskich).

PHARMING – jest to metoda, za pomocą której oszuści próbują uzyskać osobiste / prywatne informacje od użytkowników, kierując je do fałszywych lub „sfałszowanych” witryn, które wyglądają na zgodne z prawem w przeglądarce.

PHISHING – jest próbą oszukiwania ludzi do odwiedzania złośliwych stron przez wysyłanie e-maili lub innych wiadomości, które udają, że pochodzą z banków lub sklepów internetowych.

RANSOMWARE – złośliwe oprogramowanie, które po zainfekowaniu systemu szyfruje na nim pliki i foldery, uniemożliwiając dalsze z nich korzystanie. Następnie użytkownik otrzymuje żądanie okupu, którego opłacenie nie daje jednak żadnej gwarancji, że komputer zostanie odszyfrowany.

SEPA (przelew) – jest skrótem nazwy Single Euro Payments Area. System SEPA powstał w celu ułatwienia i przyspieszenia dokonywania przelewów pomiędzy członkami Unii Europejskiej oraz z Islandią, Lichtensteinem, Norwegią, Szwajcarią, Monako i Andorą. Przelewy tego typu realizowane są zawsze w euro, w formacie IBAN, a płatności realizowane najpóźniej w następnym dniu roboczym pod warunkiem zlecenia do 15:30 czasu PL. Przykłady takich przelewów znajdziesz tutaj.

SŁUP – osoba fizyczna użyta przez przestępców podczas dokonywania oszustw gospodarczych. Najcześciej jest to osoba, która kierowana chęcią łatwego zarobku, dobrowolne udostępnia swoje dane.

SPOOFING – jedna ze skuteczniejszych i często stosowanych metod nieautoryzowanego pozyskiwania informacji. Polega ona na “podszywaniu” się pod inny komputer w sieci. Atakujący wysyłając pakiety z fałszywym adresem źródłowym oszukuje komputer-odbiorcę, który błędnie identyfikując nadawcę wszystkie pakiety wysyła bezpośrednio do agresora. W ten sposób komputer crackera może “udawać” np. serwer, dzięki czemu może uzyskać dostęp do wszystkich tajnych danych. Oprogramowanie typu spoofing może być zainstalowane także i na urządzeniach dostępowych np. routerach. Taki atak na router może być bardzo groźny w skutkach, ze względu na to, że cały ruch w nim generowany może być kontrolowany przez crackera. Na szczęście większość markowych routerów posiada zabezpieczenia przed spoofingiem.

SPYWARE – ogólny termin określający program, który potajemnie monitoruje twoje działania. Choć czasami są złowrogie, jak program do zdalnego sterowania używany przez hakera, firmy produkujące oprogramowanie są znane z wykorzystywania programów szpiegujących do gromadzenia danych o klientach.

SURCHARGE – dodatkowa opłata za wypłatę gotówki pobierana przez niektóre sieci bankomatów i doliczana do kwoty transakcji. Jest to opłata, którą nakłada właściciel bankomatu, pokrywająca koszty utrzymania urządzeń, technologii oraz obsługi transakcji. Przed dokonaniem wypłaty gotówki bankomat powinien poinformować o dodatkowej opłacie. Można ją zaakceptować i wypłacić gotówkę lub zrezygnować z wypłaty i poszukać tańszego bankomatu. Na tych samych zasadach opłaty surcharge mogą być pobierane również za płatność kartą na terminalu płatniczym w sklepie lub w trakcie płacenia kartą w Internecie.

‍ SWIFT (przelew) – służy do przelewania pieniędzy do państw spoza Unii Europejskiej, ale nie oznacza to, że nie można wysyłać pieniędzy między państwami członkowskimi UE. Za pośrednictwem przelewu SWIFT możesz wykonać przelew praktycznie we wszystkich walutach. Płatności realizowane są tylko w dni robocze i mogą trwać do 3 dni lub szybciej przy płatności ekspresowej. Przykłady takich przelewów znajdziesz tutaj.

TRANSAKCJA AUTORYZOWANA– transakcję uważa się za autoryzowaną, jeżeli płatnik wyraził zgodę na wykonanie transakcji płatniczej w sposób przewidziany w umowie między płatnikiem a jego dostawcą. Zgoda może dotyczyć także kolejnych transakcji płatniczych.

‍

*Słowniczk pojęć jest na bieżąco uzupełniany o nowe treści.

‍